Leczenie kanałowe
Endodoncja to dział w stomatologii, w ramach którego zajmujemy się chorobami miazgi zębowej oraz tkanek okołowierzchołkowych. Jego podstawę stanowi tzw. leczenie kanałowe, które polega na precyzyjnym oczyszczaniu kanałów korzeniowych. W naszym gabinecie wykonujemy cały zabieg pod mikroskopem, z wykorzystaniem precyzyjnych narzędzi stomatologicznych. Dzięki temu w ogromnej większości przypadków kończy się on sukcesem.
Czym jest leczenie kanałowe? Na czym polega?
Zanim dojdzie do leczenia kanałowego, wszystko zaczyna się zwykle od próchnicy. Jeśli odpowiednio wcześnie się jej nie zatrzyma, dostanie się do zębiny, a następnie do miazgi (zostaje ona uszkodzona w sposób, którego nie da się odwrócić). W miazdze zlokalizowane są nerwy, dlatego Pacjent odczuwa ból. Leczenie kanałowe polega na pozbyciu się tkanek, które uległy destrukcji, oraz wypełnieniu powstałej podczas wykonywania tej czynności przestrzeni odpowiednim materiałem.
Przebieg leczenia kanałowego
Jak wygląda leczenie kanałowe zęba? Poniżej omawiamy wszystkie jego kroki.
Przeprowadzenie diagnostyki rentgenowskiej
Zanim zostanie podjęta decyzja o leczeniu endodontycznym, przeprowadzamy w pierwszej kolejności diagnostykę rentgenowską. Polega ona na wykonaniu zdjęcia RTG lub tomografii komputerowej. Na tej podstawie można postawić trafną diagnozę oraz opracować odpowiedni plan leczenia. Co więcej, pozwala to również odpowiednio dobrać znieczulenie dla konkretnego Pacjenta.
Usuwanie próchnicy i nakładanie koferdamu
Po zaaplikowaniu znieczulenia zakładamy koferdam, dzięki któremu pole zabiegowe staje się lepiej widoczne. To sprawia, że język Pacjenta jest odpowiednio odsunięty, a obszar zabiegowy – suchy. W ten sposób zwiększamy bezpieczeństwo Pacjenta. Poprawie ulega też komfort naszej pracy.
Usuwanie miazgi
Następnie otwieramy komorę zęba i pozbywamy się zakażonej lub zapalnie zmienionej miazgi znajdującej się w jego wnętrzu. Najbardziej problematyczne jest pozbywanie się martwej miazgi, która zlokalizowana jest w kanałach korzeniowych. Te bywają bowiem wąskie, długie, jak również zakrzywione. Aby zabieg był przeprowadzony w pełni prawidłowo, korzystamy tutaj ze specjalistycznego mikroskopu oraz endometru.
Dezynfekcja i osuszanie
W kolejnym kroku ząb zostaje oczyszczony i osuszony. Jeśli chodzi o samo oczyszczanie, stosujemy odpowiednie środki chemiczne, aby pod wypełnieniem nie pozostały żadne bakterie. Zazwyczaj stosujemy roztwór podchlorynu sodu, który jest silnym środkiem odkażającym. Później przepłukujemy wnętrze zęba i kanały oraz je suszymy.
Wypełnianie kanałów
Następnie wypełniamy kanał zęba odpowiednimi preparatami. W ten sposób zamykamy światło kanału na całej długości, dzięki czemu niemożliwe jest przedostawanie się bakterii z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Korzystamy tu z gutaperki, czyli biozgodnego materiału, który nieco przypomina kauczuk. Należy tu szczególnie zadbać o szczelność, ponieważ w przeciwnym razie może dojść do przenikania drobnoustrojów, a co za tym idzie – do stanu zapalnego.
Odbudowa zęba
Na końcu dokonujemy odbudowy zęba. Polega ona na założeniu wypełnienia lub odpowiedniego uzupełnienia protetycznego, np. w postaci korony, wkładu bądź nakładu. Ten etap jest niezwykle istotny, ponieważ jeżeli nie zostanie przeprowadzony prawidłowo, grozi to koniecznością ponownego przeprowadzenia kuracji. Taki zabieg nosi nazwę „re-endo”.
Leczenie kanałowe pod mikroskopem
W naszym gabinecie wykonujemy leczenie kanałowe pod mikroskopem. Umieszczamy go nad zębem, którym się akurat zajmujemy. Zapewnia on dużą precyzję leczenia – dzięki niemu mamy lepszy wgląd we wnętrze komory zęba oraz kanałów zębowych. Zwiększa to kontrolę nad całym procesem leczenia, a przede wszystkim – zmniejsza ryzyko powikłań. Dodajmy, że mikroskop pozwala również wykrywać pęknięcia oraz perforacje kanałów, usuwać narzędzia (które zostały złamane w kanałach), a także przeprowadzać zabiegi zaliczane do mikrochirurgii endodontycznej. Dzięki mikroskopowi stomatolog może też obserwować postępy leczenia, a więc np. to, czy kanały zostały odpowiednio opracowane i czy można je wypełniać. Dzięki temu urządzeniu cały zabieg możemy przeprowadzić już w ciągu jednej wizyty.
Wskazania do leczenia kanałowego
- Martwica miazgi
- Urazy zębów (kiedy doszło do złamania korony oraz odsłonięcia miazgi)
- Próchnica wtórna (która pojawia się wokół opracowanych zębów)
- Ekspozycja zęba na bodźce świetlne, termiczne, radioaktywne (prowadzą one do stanów zapalnych, a czasem również do martwicy miazgi)
- Nieodpowiednio przeprowadzone leczenie kanałowe (związane np. z niedopełnieniem kanału)
- Mikrourazy (do których doprowadzają bodźce mechaniczne, np. w wyniku nawyków, takich jak gryzienie długopisów)
- Zmiany okołowierzchołkowe (które można zaobserwować na wcześniej wykonanych zdjęciach RTG)
Ile trwa leczenie kanałowe?
Jak już powiedzieliśmy, leczenie kanałowe zwykle można przeprowadzić podczas jednej wizyty. Zazwyczaj trwa ono od 1 do 2 godzin, ale dużo zależy tu od stanu zębów oraz ich lokalizacji w jamie ustnej.
Leczenie kanałowe – czy boli?
Jeśli zastanawiasz się, czy leczenie kanałowe boli, odpowiedź brzmi: nie. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu. To sprawia, że leczenie endodontyczne może bez problemu być stosowane zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci.
Leczenie kanałowe w ciąży
Czy można przeprowadzać leczenie kanałowe w ciąży? W tym stanie, zwłaszcza w I trymestrze, nie wykonujemy zdjęcia RTG. Stomatolog może więc oczyścić kanały bez zdjęcia i wypełnić ząb tymczasowo, aby przyszła mama nie utraciła go w ciągu kilku miesięcy. Kanały w takiej sytuacji wypełnia się zwykle po porodzie, kiedy możliwe jest już wykonanie zdjęcia (również u matek karmiących, ponieważ nie wpływa ono wtedy negatywnie na zdrowie dziecka).
Najczęściej zadawane pytania o leczenie kanałowe
Leczenie endodontyczne, zwane też kanałowym, polega na usunięciu z wnętrza zęba miazgi, a następnie szczelnym wypełnieniu go biokompatybilnym materiałem – najczęściej w tej roli stosuje się ciekłą gutaperkę. Dzięki temu zabiegowi ząb staje się niewrażliwy. Jest on teraz pozbawiony nerwów, nie odczuwa więc bólu, a szczelne wypełnienie kanałów zapobiega nawrotowi próchnicy.
Leczenie endodontyczne jest stosowane w przypadku, gdy zainfekowanego przez próchnicę zęba nie można uratować w inny sposób. Stanowi ono w wielu przypadkach jedyną alternatywę dla ekstrakcji.
Nowoczesna stomatologia zaleca usuwanie zębów jedynie w ostateczności, ponieważ nawet utrata pojedynczego zęba prowadzi do niekorzystnych skutków (należą do nich na przykład zanik kości, wysuwanie się zęba przeciwstawnego i pochylanie się sąsiednich zębów w stronę powstałej luki). Leczenie kanałowe jest więc lepszym rozwiązaniem dla zdrowia i funkcjonalności jamy ustnej.